Η ΔΙΚΑΙΗ ΚΟΥΠΑ (ΤΟΥ ΠΥΘΑΓΟΡΑ)

Σύμφωνα με την παράδοση ο Πυθαγόρας, φιλόσοφος και μαθηματικός που έζησε στη Σάμο τον 5ο π.χ. αιώνα, δημιούργησε το ποτήρι του δικαίου. Το ποτήρι αυτό δημιουργήθηκε για να δώσει στους πολίτες της αρχαίας Σάμου το μήνυμα της τήρησης του μέτρου, της ισότητας και της δικαιοσύνης.

Το κεραμικό αυτό ίσως είναι το πλέον χαρακτηριστικό του νησιού.

Ο χρήστης οφείλει να σεβαστεί το όριο που είναι χαραγμένο στο εσωτερικό του και στην περίπτωση που το υγρό περιεχόμενο (κρασί ή νερό) δεν ξεπεράσει τη γραμμή, παραμένει στο εσωτερικό του ποτηριού. Έτσι μπορεί να χρησιμοποιηθεί χωρίς κανένα πρόβλημα σαν ένα κανονικό σκεύος.

Αν όμως το υγρό περιεχόμενο ξεπεράσει το όριο τότε αυτό αρχίζει να διαφεύγει από τη βάση του ποτηριού.

 

εικ.1

Το ποτήρι είναι κατασκευασμένο από πηλό και η δομή του είναι πολύ απλή. Διακρίνονται δύο τρύπες στον πυθμένα καθώς και μια τρύπα στη βάση του. Στο εσωτερικό του ποτηριού υπάρχει χαραγμένο ένα όριο που καθορίζει  την ποσότητα του υγρού που ο χρήστης δικαιούται να πιει.

Διακρίνονται επίσης ένα κυλινδρικό στέλεχος μέσα στο ποτήρι, στο εσωτερικό του οποίου υπάρχει ένας αυλός ο οποίος καταλήγει στη βάση του.

 

εικ.2

Το υγρό περνάει δια μέσου των οπών του πυθμένα στο σύστημα των αυλών. Στην περίπτωση που δεν ξεπεραστεί το όριο, το υγρό δέχεται την ατμοσφαιρική πίεση και από την εξωτερική του επιφάνεια καθώς και από την εσωτερική δια μέσου του αυλού της βάσης. Έτσι παραμένει στο ποτήρι.

εικ.3

Το υγρό περιεχόμενο ξεπερνάει το επιτρεπτό όριο. Τότε το σύστημα των αυλών γεμίζει και έτσι αρχίζει η διαρροή από τη βάση. Στην περίπτωση αυτή η ατμοσφαιρική πίεση στην εξωτερική επιφάνεια του υγρού παραμένει σταθερή ενώ αυτή που προέρχεται από τη βάση μηδενίζεται. Έτσι η ροή του υγρού συνεχίζεται μέχρι που αυτό θα αδειάσει εντελώς.

Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται σιφωνισμός ενώ ο μηχανισμός που περιγράφηκε σιφώνι. Η αρχή του σιφωνισμού είναι αυτή που μας επιτρέπει τη μετάγγιση ενός υγρού από τη δεξαμενή του με τη βοήθεια ενός σωλήνα και σήμερα έχει πολλές εφαρμογές στη σύγχρονη τεχνολογία.

Περισσότερο υλικό, εικόνες και βίντεο πως λειτουργεί μπορείτε να βρείτε στο Μουσείο Αρχαίας Τεχνολογίας καθώς και στο ιστολόγιο του δικού μας νηπιαγωγείου Πυθαγορείου.

The cup of justice

The tradition says that Pythagoras, philosofer and mathematician who lived in Samos the 5^th century b.c., created the cup of justice. He made this cup to give his fellow citizens the message of beeing moderate and not to be gready. This is probably the most representative ceramic of the island.

The user has to respect the limit signed in the interior, and in case that the liquid (wine or water) does not pass over the line, it remains in the cup. So it is possible to be used as a normal cup  without any problems.

But if the liquid passes over the limit it colapses totaly through the little whole in the base.

im.1

The cup is made of ceramics and it’s stucture is very simple. There are two wholes on the bottom and one on the base. In the interior there is a limit which shows the quantity the user has the right to drink. It is also possible to see a cylindrical stucture in the middle of the cup. In this structure there is a small tube connecting the two wholes with the base.

im. 2

The liquid passes through the wholes in the bottom into the system of tubes. The liquid stays under the limit. It’s exterior surface accepts the atmospheric pressure. The interior surface accepts also the atm. pr. through the tube on the base.  In this case there is a balance of pressure exercised by the atmosphere on both sides, so the liquid remains in the cup.

im. 3

The liquid passed over the limit. The system of tubes filles up and starts functioning. The liquid colapses through the whole on the base. In this case it’s exterior surface accepts the atm. pr. constantly, but the pressure in the base is cancelled. The flow of the liquid goes on until the very end.

This is a simple hydraulic phenomen and the mechanism is called syphon. This principle gives the possibility to transport liquid out of a container with the help of a simple tube. Nowdays this mechanism is used in a lot of applications.

La coppa della Giustizia

 Secondo la tradizione Pitagora, filosofo e matematico che e’ vissuto a Samos nel 5o secolo a.c., ha creato la coppa della giustizia. Questo bicchiere e’ stato fatto per dare ai cittadini dell’ isola il messaggio del mantenere l’equilibrio, la giustizia e di non essere ingordi.

Questa ceramica e’ forse la piu’ rappresentativa dell’ isola.

Il bevitore deve rispettare il limite che e’ inciso nell’ interno del bicchiere. Nel caso che il contenuto liquido (vino o acqua) non superi tale linea, rimane nel bicchiere. Cosi puo’ essere tranquilamente usato come un dicchiere normale. Se pero’ il contenuto supera il limite posto, comincia a scorrere dalla base fino in fondo.

fig.1.

Il bicchiere e’ costruito in ceramica e la sua struttura e’ molto semplice. Si possono vedere due buchi in fondo e uno sulla base. Nell’ interno e’ inciso un limite che determina esattamente la quantita’ massima  che il bevitore puo’ bere. Si nota anche una struttura cilindrica nel mezzo. Nell interno di questa struttura esiste un tubo sottile che finisce proprio sulla base.

fig.2.

Il liquido passa tramite i buchi del fondo nel sistema dei tubi. Nel caso che la sua superficie non superi il limite posto, il liquido accetta la pressione atmosferica, sia sulla superficie esteriore che su quella interiore, tramite l’apertura della base. Cosi rimane nel bicchiere.

fig.3.

Il contenuto liquido supera il limite posto. Il sistema dei tubi si riempie e si mette in funzione. Cosi comincia a scorrere dal buco della base. In questo caso la pressione atmosferica che si esercita sulla superficie esteriore del liquido rimane costante, mentre quella che agisce sulla base si annulla. Il flusso del liquido procede fino alla fine. Cioe’ il bicchiere si svuota completamente. Questo fenomeno si chiama sifonismo ed il meccanismo prescritto si chiama sifone. Un esempio di applicazione di questo  principio e’ il travaso di un liquido da un contenitore coll’ aiuto di un tubo. Altre applicazioni del principio si trovano dappertutto nella vita moderna (funzionamento della lavatrice, carburatore delle macchine ecc).